Vroeger waren gloeilampen de normaalste zaak van de wereld. Later werden ze vervangen door spaarlampen en vervolgens door ledlampen, omdat deze lampen veel energiezuiniger en beter voor het milieu zijn. De Europese Unie stelt steeds strengere eisen aan de energiezuinigheid van de apparaten die we gebruiken. Hierdoor zijn gloeilampen en halogeenlampen in principe uit de handel gehaald. In de praktijk worden gloeilampen echter nog altijd gemaakt en mogen ze voor sommige toepassingen ook nog altijd worden verkocht.
Werking van gloeilampen en ledlampen
Gloeilampen werken door een elektrische stroom door een dunne draad van wolfraam te sturen, waardoor deze heet wordt en begint te gloeien, wat licht produceert. Dit proces is echter zeer inefficiënt: ongeveer 90 tot 95% van de verbruikte energie wordt omgezet in warmte in plaats van in licht. Ledlampen gebruiken dan weer een speciale halfgeleidertechnologie om licht te produceren, waarbij veel minder energie verloren gaat. Hierdoor kunnen ledlampen met een fractie van de energie dezelfde hoeveelheid licht produceren als gloeilampen. Deze efficiëntie maakt ledlampen niet alleen beter voor het milieu, maar ook voordeliger voor de consument.
Ledlampen zijn veel energiezuiniger
De reden waarom gloeilampen worden vervangen door ledlampen is logisch: ze geven op een veel zuinigere manier licht. Daarom heeft Europa ze grotendeels van de markt gehaald, net als halogeenlampen. De voornaamste reden is dan wel om het milieu te ontzien, maar door het energieverbruik is gloeilampen kopen voor particulieren sowieso niet meer interessant. Gloeilampen verbruiken nu eenmaal veel energie die voor het grootste deel wordt omgezet in warmte in plaats van licht. Europa is zeker niet de enige plaats waar gloeilampen verbannen zijn. Ook bijvoorbeeld Australië en Nieuw-Zeeland hebben dit reeds eerder gedaan.
Gloeilampen worden nog altijd verkocht
Dit alles wil echter niet zeggen dat er geen gloeilampen meer te koop zijn, integendeel. Oude partijen mogen namelijk nog altijd worden verkocht. Hierdoor komen er soms nog altijd gloeilampen op de markt terecht, hoewel dit steeds minder vaak gebeurt. Daarnaast zijn er ook specifieke toepassingen waarbij gloeilampen nog altijd mogen worden gebruikt. Voorbeelden hiervan zijn kerstverlichting en half afgeschermde gloeilampen, zoals de reflectorlamp. Ook bij warmtelampen, zoals ze bijvoorbeeld in een terrarium worden gebruikt, mag men nog altijd gloeilampen gebruiken. Bij dergelijke warmtelampen is warmteontwikkeling nu eenmaal gewenst. Daarnaast mogen gloeilampen nog worden gebruikt in apparaten, bijvoorbeeld in koelkasten en ovens.
Oude gloei- en spaarlampen gebruiken
Het gebruik van gloeilampen is niet verboden, er mogen (mits een aantal uitzonderingen) gewoon geen nieuwe gloeilampen meer worden vermarkt. Je mag een oude gloeilamp die je in de berging vindt, dus nog altijd gewoon gebruiken. Diverse milieu- en consumentenorganisaties raden echter af om dit te doen. Gloeilampen verbruiken zoveel energie dat het gewoon beter is om een ledlamp te kopen en deze te plaatsen. De initiële kosten van een ledlamp zijn daarbij snel terugverdiend door de lagere energierekening. Bovendien worden ledlampen en ledstrips steeds goedkoper, waardoor de overstap naar energiezuinigere verlichting financieel aantrekkelijker wordt. Enkel voor spaarlampen maakt men een uitzondering: die kun je nog gebruiken tot ze het niet meer doen. En dan stap je uiteraard over op ledtechnologie.
